Biblioteka legionisty: Klubowa historia polskiej piłki nożnej do 1939 roku, tom I
W tym roku na rynku ukazały się trzy tomy "klubowej historii polskiej piłki nożnej". Pierwszy z nich, liczący niespełna 500 stron, traktuje o historii przedwojennej i opisane są z nim rozgrywki ligowe w poszczególnych województwach, tabele oraz - co wydaje się niezwykle ważnym zagadnieniem - frekwencja na meczach.
Do dziś trwają spory na temat liczby widzów na meczach przed II Wojną Światową. Jan Goksiński (nazwisko jest tak naprawdę pseudonimem) przytacza dane, które znaleźć można w prasie, czy w wydawnictwach klubowych, sam jednak zaznacza, że oficjalne dane mogły być zakłamane.
"W okresie dwudziestolecia międzywojennego frekwencja była stosunkowo nieduża. Główną tego przyczyną były drogie bilety, co dotyczyło zwłaszcza meczy ligowych. W związku z tym struktura społeczna widowni była nieco inna niż obecnie. Dominowali dobrze sytuowani panowie w średnim wieku, w garniturach krawatach. Dane dotyczące frekwencji posiadamy z dwóch źródeł. Jedne pochodzą z relacji dziennikarzy, przeważnie Przeglądu Sportowego, drugie to oficjalne dane dotyczące sprzedanych biletów przez poszczególne kluby, ogłaszane przez władze ligi na koniec każdego sezonu. Te oficjalne statystyki służyły rozliczeniom podatkowym i nie trudno domyślić się, że zazwyczaj były zaniżane. Ponadto nie obejmowały darmowych wejściówek dla członków klubu i miejscowych notabli oraz tych, co na mecz przedostali się nielegalnie, skacząc przez płot lub przekupując porządkowego" - czytamy na łamach tomu I.
Nas oczywiście najbardziej interesują fragmenty na temat frekwencji na meczach Legii. "W omawianym okresie (1921-39), 12 razy najpopularniejszym klubem Warszawy była Polonia, cztery razy Legia (1929-31 i 33) oraz dwa razy Warszawianka. (...) Analizując frekwencję w dwóch największych miastach zaboru rosyjskiego, zauważamy, że w latach 1921-26 frekwencja w Łodzi była wyższa niż w Warszawie, potem dominowała Warszawa. Na uwagę zasługuje niewielka frekwencja w stolicy, jak na potencjał tego ponad milionowego miasta, zwłaszcza ze znacznie mniejszym Krakowem czy Lwowem" - znajdujemy w szczegółowo opracowanym materiale.
Warto dodać, że rozgrywki podzielone są zarówno na województwa, jak i na "branże", gdzie Legia opisana jest oczywiście jako klub wojskowy. Znajdujemy trochę smaczków, które na pewno przypadną do gustu fanom historii. "Rozgrywki 10-cio zespołowej warszawskiej ligi okręgowej udaje się doprowadzić do końca. Po kilku meczach z dalszych rozgrywek rezygnuje Legia, bowiem wojsko, wobec napiętej sytuacji polityczno-militarnej, postanawia nie zajmować się sportem wyczynowym. Sekcja piłkarska zostaje rozwiązana, zaś piłkarze Legii zasilają drużyny Polonii oraz Warszawianki" - czytamy przy okazji roku 1939.
"(...) Bardziej skomplikowana jest sprawa z klubami robotniczymi. Prośba Znicza Pruszków, Skry i Gwiazdy o zezwolenie na występy w lidze okręgowej zostaje stanowczo odrzucona przez kierownictwo ruchu robotniczego. Zarząd klubów robotniczych postanawia bojkotować ligę okręgową i dalej grać w swoim gronie. Z bojkotu wyłamuje się Znicz Pruszków, ubiegłoroczny mistrz grupy robotniczej i przystępuje do ligi okręgowej. Na początku działacze Znicza powiązani z PPS-em, zamykają boisko, chowają piłkarzom sprzęt, grożą dyskwalifikacjami, ale zawodnicy są nieugięci i w końcu ich decyzja zostaje zaakceptowana przez kierownictwo pruszkowskiego klubu. Pozostałe kluby ligi okręgowej pochodzą z warszawskiej klasy A. Dzięki temu, że ligę bojkotują kluby robotnicze, do ligi okręgowej dostaje się Legia, zajmująca w poprzednim sezonie dopiero piąte miejsce w grupie I 'burżuazyjnej' klasy A" - czytamy przy okazji analizy rozgrywek roku 1938.
Cała książka jest niezwykle bogata w informacje, tabele i wykresy. Dla każdego historycznego pasjonata to bez dwóch zdań pozycja obowiązkowa. Autor już przygotował bezpłatny suplement w PDF-ie na swojej stronie, który obejmuje tabele z opisywanych lat (do 1939), liczący... kolejnych kilkaset stron.
Książkę zamawiać można na stronie goxo.pl lub poprzez maila jan.goksinski@gmail.com. Kolejne tomy (na rok 2014 zapowiedziano tom IV i V) opisywać będziemy wkrótce na LL!
Tytuł: Klubowa historia polskiej piłki nożnej do 1939 roku, tom I
Autor: Jan Goksiński
Wydawnictwo: Sowa
Rok wydania: 2013
Liczba stron: 498
Sportowe asy
Legia najlepsza jest... Encyklopedia Fuji, tom 13
Nie mówcie mi jak żyć
Srebrni chłopcy Zagórskiego
Zanim powstała liga, tom I
Szamo
Guvnors
Album PS Legia Warszawa
Okrągły przekręt
Dwie strony mikrofonu
Życie sportowe w Drugiej Rzeczpospolitej
Sztafeta fotoreporterów
Bokser z Auschwitz
Piłka nożna 1919-79. Ludzie, mecze, drużyny
Maleszewski - Taktyka koszykówki
Blickfang Ultra
Kowal. Prawdziwa historia (2012)
Marusarz - Na skoczniach Polski i świata
Władcy stadionów
Wacław Kuchar
Katalog odznak klubów sportowych Warszawy i okolic do 1975 roku
Sport w przedwojennej Warszawie
Trud olimpijskiego złota
Supporters extra
Supporters nr4
Jedenastka miliarderów
Autobiografia. Andrzej Strejlau
Pele, Boniek i ja
Smolar. Piłkarz z charakterem
Kto wykiwał kibiców
Najdłuższy pojedynek
Nieczysta gra. Tajne służby a piłka nożna
Jestem kibolem
Jerzy Pawłowski. Szpieg w masce
Została legenda. Rzecz o Feliksie Stammie
Mundial 74. Dogrywka
Gole, faule i ofsaidy
Piłka jest okrągła
Droga legionisty (1)
Przeżyjmy to jeszcze raz
Okoń (2012)
Deyna (2012)
80 lat warszawskiej i mazowieckiej koszykówki
Supporters. Magazyn polskich kibiców
Zin Nienawidzimy Wszystkich
Józef Piłsudski. Protektor polskiego sportu
Działania MSW wokół olimpijskich zmagań. Moskwa 80
Style, szkoły i systemy w piłce nożnej
Bij mistrza!
Magazyn Saturdays Heroes
Alchemia futbolu Jacka Gmocha
Stadiony w ogniu
Krew na stadionach
Hooligans. Historia angielskiej armii chuliganów
Kowal - prawdziwa historia
Okoń
Niesforne lata 90.
Chuligaństwo stadionowe
Congratulations, you have just met the I.C.F.
Rycerze w szalikach
Understanding Football Hooliganism
Hoolifan
Spowiedź Fryzjera
Dziekan
Edward Szymkowiak
Deyna
Legijne wydawnictwa: Warszawa i Legia. 90 lat razem"
Legijne wydawnictwa: Legia 95 lat
Legijne wydawnictwa: Księga na 50-lecie
Legijne wydawnictwa: Legia Klub Warszawy (1979)
Legijne wydawnictwa: Kronika 1967-96
Legijne wydawnictwa: Roczne sprawozdania 1958 - 68
Legia Warszawa (Biblioteka Gazety Wyborczej)
